Konspekt lekcji

Prowadzący: mgr Urszula Szczytyńska

Przedmiot: rachunkowość przedsiębiorstw

Klasa: III technikum ekonomicznego

Temat: Obrót zasobami majątku trwałego

I. Cele:

1. Cel ogólny: uczeń ewidencjonuje stan i ruch składników majątku trwałego

2. Cele operacyjne:

Lp.	Cele operacyjne	Wymagania programowe/kategoria celów
		konieczne	podstawowe	rozsze-rzajace	dopełnia-jące	wykra-czające
1.	Uczeń nazywa poprawnie składniki majątku trwałego	A
2.	Uczeń zna przeznaczenie dowodów księgowych syntetycznych i analitycznych, wykorzystywanych w ewidencji środków trwałych	A
3.	Uczeń definiuje poprawnie określenia „umorzenie”, „amortyzacja”	A
4.	Uczeń wypełni poprawnie dokumenty OT, PK, tabelę amortyzacyjną.			C
5.	Uczeń ustali miesięczna stawkę zużycia środków trwałych metodą liniową, obliczy ich wartość bilansową		B
6.	Uczeń określi treść operacji na podstawie dokumentów		B
7.	Uczeń dokona dekretacji posługując się planem kont			C
8.	Uczeń obliczy wynik na obrocie akcjami i oceni decyzję dotyczącą sprzedaży			C	D
9.	Uczeń dokona ewidencji operacji gospodarczych związanych z zakupem środka trwałego, sprzedażą akcji długoterminowych, kosztami budowy środka trwałego, przyjęciem go do użytkowania po zakończonej budowie, zakupu firmy			C
10.	Uczeń interpretuje zmiany na kontach			C
11.	Uczeń wnioskuje o sytuacji finansowej firmy, posługując się językiem ekonomicznym				D	D

II. Metoda: pogadanka wstępna, metoda problemowa - dyskusja dydaktyczna - mutacja A i B,
metoda sytuacyjna (wg F. Szloska)

Tok lekcji problemowej.

III. Środki dydaktyczne: plansze, foliogram, projektor do folii, karty pracy (zadań)

IV. Postawy: uczeń powinien: aktywnie uczestniczyć w pracy grupy, podejmować starania do osiągnięcia celu- rozwiązania problemów, zaprezentować wyniki pracy grupy, przestrzegać zasad rachunkowości.

V. Przebieg lekcji:

Przebieg lekcji wg programu KREATOR

Etapy lekcji	Przebieg lekcji	Umiejętności kluczowe
Zaangażowanie	1. Nauczyciel wykonuje czynności rutynowe oraz kontroluje wiadomości uczniów potrzebne do realizacji tematu. 2. Nauczyciel wyjaśnia cele lekcji i przydziela zadania dla zespołów. 3. Uczniowie wybierają liderów grupy.	· uświadomienie celów, · dostrzeganie problemów, przyjmowanie postawy zaangażowania, · podejmowanie różnych ról w zespole,
Badanie	1. Uczniowie zapoznają się z treścią przydzielonych zadań. 2. Uczniowie w grupie analizują zadania, odnoszą się do poznanych wiadomości z zakresu majątku trwałego. 3. Uczniowie planują pracę.	· współpraca z innymi członkami grupy, · organizacja pracy, · skuteczne komunikowanie się,
Przekształcanie	1. Uczniowie rozwiązują zadania zgodnie z kartami pracy. 2. Nauczyciel obserwuje działania uczniów, udziela odpowiedzi na zadawane pytania. 3. Uczniowie korzystają z materiałów źródłowych: planu kont, druków dokumentów, materiałów prasowych, aktów prawnych.	· umiejętność rozwiązywania problemów łączących teorię z praktyką, · aktywne słuchanie, · wykorzystanie posiadanej wiedzy w praktyce, · wnioskowanie, · rozwiązywanie problemów w twórczy sposób, · korzystanie z materiałów źródłowych
Prezentacja	1. Wytypowane przez grupę osoby przedstawiają wyniki pracy grup tj. omawiają sporządzone dokumenty, interpretują treść operacji w nich zawartych, omawiają sposób obliczeń, określają wybór optymalnej metody likwidacji środka trwałego, obliczają i interpretują opłacalność inwestycji kapitałowej, ewidencjonują operacje gospodarcze na kontach.	· podejmowanie odpowiedzialności za pracę w grupie, · korzystanie z posiadanej wiedzy, · samokontrola
Refleksja	1. Uczniowie dokonują samooceny i dzielą się refleksją na temat wartości lekcji dla nich. 2. Nauczyciel dokonuje oceny.	· ocenianie własnego uczenia się

VI. Plan oczekiwanych rezultatów:

Arkusz obserwacji - hospitacja diagnozująca

Kategoria celów	Wykaz umiejętności opanowanych przez ucznia	Obserwacje hospitującego
A	1. Posługiwanie się terminologią z zakresie funkcjonowania konta
A	2. Poprawne klasyfikowanie i definiowanie składników majątku trwałego.
B	3. Obliczanie zużycia środków trwałych, wartości bilansowej środków trwałych, wartości firmy, wartości obiektu po zakończonej budowie, wartości inwestycji kapitałowej.
C	4. Sporządzenie dokumentów obrotu środkami trwałymi.
C, D	5. Ewidencja operacji gospodarczych z zakresu ruchu składników majątku trwałego.
C	6. Dóbr kont do dekretacji.
B	7. Formułowanie treści operacji na podstawie dokumentów.
D	8. Podejmowanie decyzji grupowych, współpraca w grupie.
Kategoria celów	Wykaz umiejętności częściowo opanowanych (kształconych) przez ucznia	Obserwacje hospitującego
D	1. Korzystanie z obowiązujących w przedmiocie przepisów prawnych i innych materiałów źródłowych.
B	2. Interpretacja zapisów na koncie.
C	3. Argumentacja własnego zdania.
C	4. Prezentacja publiczna decyzji grupy.
C	5. Autoprezentacja.
Kategoria celów	Wykaz umiejętności których realizacja się rozpoczyna	Obserwacje hospitującego
C	1. Dostrzeganie związków i zależności między operacjami gospodarczymi związanymi z obrotem składnikami majątku trwałego a wynikiem finansowym.
D	2. Wnioskowanie na podstawie podjętych decyzji.

Grupowa karta pracy - mutacja A

Przedsiębiorstwo Produkcyjne „OMEGA” dysponuje na dzień 1.01.2002 r. następującymi zasobami majątkowymi:

Budynki 180 000,-

Maszyny 200 000,-

Komputery 120 000,-

Produkty 64 000,-

Grunty i prawo wieczystego użytkowania gruntu 40 000,-

Należności od odbiorców 9 000,-

Licencje 4 000,-

Znaki towarowe 6 000,-

Środki transportu dzierżawione (leasing operacyjny) 100 000,-

Akcje długoterminowe 20 000,-

Rachunek bankowy 12 000,-

Kasa 2 000,-

Materiały do produkcji 115 000,-

Akcje przeznaczone do obrotu 9 000,-

Polecenia:

1. Oblicz wartość środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, inwestycji długoterminowych.

2. Wyjaśnij, jakie warunki muszą spełniać zasoby majątkowe, aby można było zaliczyć je do majątku trwałego tego przedsiębiorstwa.

Opracowała: mgr Urszula Szczytyńska

Tabela 1

Klasyfikacja aktywów trwałych

Wartości niematerialne i prawne	Koszty zakończonych prac rozwojowych
	Wartość firmy
	Inne wartości niematerialne i prawne
	Zaliczki na wartości niematerialne i prawne
Rzeczowe aktywa trwałe	Środki trwałe, w tym: - grunty (w tym prawo wieczystego użytkowania gruntu) - budynki, lokale, obiekty inżynierii wodnej i lądowej - urządzenia techniczne i maszyny - środki transportu - inne środki trwałe
	Środki trwałe w budowie
	Zaliczki na środki trwałe w budowie
Należności długoterminowe	Od jednostek powiązanych
	Od pozostałych jednostek
Inwestycje długoterminowe	Nieruchomości
	Wartości niematerialne i prawne
	Długoterminowe aktywa finansowe, w tym: - udziały lub akcje - inne papiery wartościowe - udzielone pożyczki - inne długoterminowe aktywa finansowe
	Inne inwestycje długoterminowe

Źródło: Opracowanie własne

Grupowa karta pracy - mutacja B

Grupa 1

W Przedsiębiorstwie Produkcyjnym „Omega” spółka z o. o. w Tarnobrzegu zakupiono komputer. Dowodem zakupu jest faktura (załącznik nr 1). Będzie on wykorzystywany w księgowości materiałowej.

Polecenia:

1. Wystawić dowód przyjęcia OT nr 2 z dnia 1.03.2002 r. Przyjęcia dokonał zespół w składzie: dyrektor - Janusz Kos, główny księgowy - Anna Polek.

2. Wpisać przyjęty środek trwały do księgi inwentarzowej pod numerem 279.

3. Odszukać w Rozporządzeniu MF (załącznik) stawkę amortyzacji i wypełnić tabelę amortyzacyjną
na 2002 r. (przedsiębiorstwo amortyzuje komputer metodą liniową)

4. Sporządzić PK nr 27 miesięcznej stawki amortyzacji za marzec 2002.

5. Sformułować treść operacji do dokumentów syntetycznych i dokonać ich ewidencji.

Grupowa karta pracy - mutacja B

Grupa 2

Spółka z o. o. „Omega” posiada maszynę, która nie może być dalej eksploatowana z uwagi na duży stopień zużycia. Wartość początkowa maszyny 100 000. Była ona użytkowana 6 lat. Stopa amortyzacji 12 %. Rozważyć dwa warianty dotyczące dalszych losów tej maszyny:

1) likwidacja, przy której koszt rozbiórki wynosiłby 8 000, przyjęte części zapasowe do magazynu -
1 800, a sprzedany złomu z likwidacji miałby wartość 15 000

2) sprzedaż maszyny możliwa byłaby za 35 000,-

Uwaga! Podatek VAT usługach rozbiórkowych i sprzedaży złomu wynosi 22 %.

Na podstawie powyższych danych:

1. Sformułować treść operacji w wariancie 1 i 2.

2. Dokonać odpowiednich księgowań w wariancie 1 i 2.

3. Wyjaśnić, która decyzja będzie korzystniejsza dla spółki.

Grupowa karta pracy - mutacja B

Grupa 3

Spółka z o. o. „Omega” zakupiła w 2000 r. 500 akcji WÓLCZANKI w cenie 9,50 za akcję i 800 akcji AMERBANKU w cenie 18,00 za akcję. Utrzymujące się wahania cen na giełdzie zachęciły spółkę „Omega” do sprzedaży dnia 25.03.2002 r. wszystkich akcji WÓLCZANKI i połowy akcji AMERBANKU i zamiany ich na obligacje 3 letnie.

Polecenia:

1. Ustalić wartość posiadanej inwestycji długoterminowej i zapisać ją na koncie.

2. Zaprezentować ewidencję sprzedaży akcji po aktualnym kursie (załącznik nr 3).

3. Dokonać ewidencji zakupu obligacji, przyjmując aktualną cenę giełdową na poziomie 100 zł

4. Ocenić decyzję ryzyko inwestycyjne spółki „Omega”.

Grupowa karta pracy - mutacja B

Grupa 4

Spółka „Omega” (podatnik VAT) buduje halę produkcyjną. Budowę rozpoczęto w ubiegłym roku, ponosząc koszty 34 500,-. Stan środków na rachunku bankowym spółki wynosi 954 000,-

W bieżącym okresie sprawozdawczym wystąpiły następujące operacje gospodarcze:

Lp.	Data	Dowód	Treść operacji	Kwota w zł
1. 2. 3. 4.	07.01. 28. 02. 14.03. 21.03.	Fa 47 Rach. 5 Fa 58 WB 19	Otrzymano fakturę od spółdzielni „Budowa” za prace wykonane przy budowie hali: a) prace murarskie b) prace tynkarskie c) podatek VAT d) razem do zapłaty Otrzymano rachunek od Jana Śliwki, właściciela firmy „KONBUD”, za nadzór autorski przy budowie hali Otrzymano fakturę od spółdzielni „Budowa” za montaż instalacji: a) wartość urządzeń b) koszt montażu c) VAT d) razem do zapłaty Według wyciągu bankowego: a) bank pobrał odsetki od kredytu zaciągniętego na budowę hali b) zapłacono spółdzielni budowa	21 500,- 19 500,- 2 870,- 43 870,- 4 200,- 50 000,- 12 000,- 4 340,- 66 340,- 3 400,- ...............

Polecenia:

1. Otworzyć konta stanami początkowymi.

2. Zaksięgować operacje gospodarcze związane z budową hali produkcyjnej.

3. Przyjmując założenie, że proces budowy zakończył się:

· ustalić wartość obiektu,

· wskazać podstawę ewidencji i zaksięgować przyjęcie hali do użytkowania

4. Wyjaśnić, na jakie konto będzie się odnosiło odsetki od niespłaconego kredytu bankowego
w kwocie 4 000 zł po okresie realizacji budowy.

Grupowa karta pracy - mutacja B

Grupa 5

Spółka z o. o. „Omega” nabyła w dniu 31.01. 2002 r. przedsiębiorstwo spółki „Santeks”. Zgodnie
z umową spółka „Omega” przejęła majątek spółki za 840 000,-

Na przejęty majątek składają się następujące aktywa i pasywa:

Majątek	Wartość godziwa
Aktywa: - wartości niematerialne i prawne - środki trwałe - środki trwałe w budowie - materiały - należności od odbiorców - środki pieniężne w banku	50 000,- 480 000,- 40 000.- 80 000,- 40 000,- 36 000,-
Razem aktywa	846 000,-
Pasywa: - zobowiązania wobec dostawców - zobowiązania wobec budżetu	54 000,- 6 000,-
Razem pasywa	60 000,-
Wartość netto majątku	786 000,-

Polecenia:

1. Wprowadzić na konta spółki „Omega” przejęte składniki majątku spółki „Santex”.

2. Ustalić i zaksięgować , w przypadku wystąpienia „wartości firmy”, kwotę amortyzacji za bieżący rok, przyjmując 5 letni okres jej umarzania.

3. Określić, jak należałoby ująć w ewidencji różnicę miedzy ceną nabycia a wartością godziwą przejętego majątku netto gdyby umowa przejęcia sporządzona była na wartość 700 000,-

Grupowa karta pracy - mutacja B

Grupa 6

Spółka z o. o. „Omega” w dniu 1.01.2002 r. posiadała w dyspozycji własne środki trwałe. Wśród nich miedzy innymi trzy obiekty inwentarzowe o łącznej wartości początkowej 714.808. Wartość początkową, datę przyjęcia obiektu do użytkowania oraz metodę i stawkę amortyzacji tych środków trwałych prezentuje poniższe zestawienie.

Lp.	Treść	Nazwa obiektu inwentarzowego			Ogółem
		Budynek	Frezarka uniwersalna	Komputer
1.	Wartość początkowa	679 200,-	20 928,-	14 680,-	714 808,-
2.	Data przyjęcia do użytkowania	XII 1992 r.	XII 1995 r.	VI 1999 r.	x
3.	Metoda amortyzacji	liniowa	liniowa	liniowa	x
4.	Stawka amortyzacji [%]	2,5	12,5	30,0	x
5.	Roczny odpis umorzenia
6.	Miesięczny odpis umorzenia
7.	Suma odpisów (zakumulowana amortyzacja) dokonanych do 31.12.2001 r.				x
8.	Wartość netto środków trwałych na dzień 31.12.2001 r.				x

Polecenia:

1. Uzupełnić brakujące pozycje zestawienia zawierające charakterystykę środków trwałych.

2. Wypełnić tabelę amortyzacyjną na rok 2002 (załącznik nr 4).

3. Otworzyć konta opisujące wartość posiadanych środków trwałych na dzień 1.01.2002 r.

4. Przedstawić zapis na kontach odpisu amortyzacji środków trwałych za styczeń 2002 r.

5. Zamknąć konta i ustalić wartość netto środków trwałych na dzień 31.01.2002 r.