Historia Szkoły

Historia Szkoły 

Historia pałacu w Dzikowie

Zespół rezydencjonalny w Dzikowie, kształtowany przez pół tysiąca lat, składa się z zamku oraz kilku budowli towarzyszących, otoczonych parkiem krajobrazowym, ukształtowanym w I połowie XIX w.

Początki zabudowy zamkowej sięgają XIV-XV wieku. Dwór obronny został wzniesiony na północnym krańcu wysokiej i stromej wówczas skarpy wiślanej.

Ten pierwszy dwór dzikowski był zapewne strażnicą klucza dzikowskiego oraz jednym z punktów obronnych żeglownej Wisły.

Nie wiemy niestety kto był fundatorem i pierwszym właścicielem dzikowskiego „fortalicjum” (tak nazywano początkowo dzikowski zamek), choć wielu historyków przyjmuje, że była nim rodzina Toporzyków z niedalekiego Ossolinea, którzy potem w XVI-XVII wieku zasłynęli jako Ossolińscy. To właśnie od Andrzeja Ossolińskiego, w roku 1522 dwór wraz ze wsią Dzików zakupił Spytek Tarnowski, umacniając tym samym posiadłość Leliwitów w tym rejonie Polski. Dało to początek przyszłemu miastu

Dalsza historia dzikowskiego zamku jest dość bogata. Dzikowska biblioteka posiadała w swojej kolekcji takie dzieła jak rękopis „Pana Tadeusza” A. Mickiewicza, „Status Jana Łaskawego”, „Chimera”, Stanisława Orzechowskiego, „Satyry” Ignacego Krasickiego. Były to prawdziwe „białe kruki”. Tarnowscy posiadali także obszerny zbiór rzeźb, miniatur obrazów i zabytkowych mebli.

Dzików był też miejscem ważnych wydarzeń, nawet narodowych, jak choćby zawiązanie Konfederacji Generalnej, zwanej później Dzikowską, w obronie króla Stanisława Leszczyńskiego w 1734r. a w 1675r. obraz Matki Boskiej Dzikowskiej uznano za cudowny. Jednak dzikowskiej rezydencji nie ominęły kataklizmy. Po wielkim pożarze w grudniu 1927r., odbudowano zamek w duchu baroku Wazów, według projektu profesora W. Krzyżanowskiego, czyli obecnego wyglądu budowli.

 Początki szkoły rolniczej

Jak widać z tej krótkiej historii dzikowskiej rezydencji, Szkoła Rolnicza, a obecnie Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 mieści się w zamku, w którym z każdego zakątka „bije” historia, w klimacie szacunku dla szlachetnych jego murów.

Na podstawie dekretu PKWN Resortu Rolnictwa i Reform Rolnych z 2 grudnia 1944r. zostało utworzone w Dzikowie Liceum Rolnicze Męskie i Żeńskie. Wojewódzki Urząd Ziemski w Rzeszowie przekazał dla potrzeb szkoły pałac hr. Tarnowskiego, budynek kuchni dworskiej (stary zamek), oficyny przy bramie wraz ze stajnią, ujeżdżalnią, wozownię i budynek elektrowni dworskiej. Szkoła początkowo umieszczona była w prawej części pałacu, pozostałe pomieszczenia zajęte były przez Powiatową Radę Narodową w Tarnobrzegu oraz brusę szkolną. W starym zamku mieścił się internat, kuchnia i stołówka. W oficynie urządzono lecznicę weterynaryjną i garaże, na górze mieszkania, a w ujeżdżalni zmagazynowano słomę i siano.

Organizatorem, a następnie pierwszym dyrektorem szkoły był Marian Połowicz. Początki były bardzo trudne. Brakowało podstawowego wyposażenia szkoły w sprzęt, pomoce naukowe, podręczniki, nie było programów nauczania, kwalifikowanych nauczycieli.

Nauka rozpoczęła się 1 marca 1945r. Przyjęto 31 uczniów. Nie wszyscy posiadali odpowiednie przygotowanie do nauki w liceum, dlatego zorganizowano kursy przygotowawcze z zakresu gimnazjum (mała matura). Na kursie uczono: religii, j. polskiego, historii, matematyki, chemii, fizyki, geografii, biologii, higieny. Personel nauczający składał się z dyrektora, kilku nauczycieli stałych i kilku dochodzących z liceum ogólnokształcącego. 1 września 1945 zmieniono nazwę szkoły na Liceum Gospodarstwa Wiejskiego w Dzikowie

 Dzieje szkoły w latach 1944-1983

1 czerwca 1945r. Dyrektorem został Adolf Raczuń, który pracował do kwietnia 1946r.

Następnie siedem miesięcy, tj. od czerwca do grudnia 1946r. Funkcję dyrektora pełnił Franciszek Wesoliński.

W sierpniu 1947r. stanowisko dyrektora objął Mieczysław Wcieślik, który pełnił swoją funkcję 25 lat.

We wrześniu 1947r. szkoła została przemianowana na 3-letnie Liceum Rolnicze w Dzikowie.

We wrześniu 1949r. powstało 4-letnie Liceum Rolnicze w Tarnobrzegu-Dzikowie na podbudowie 7-klasowej szkoły podstawowej.

Z dniem 1 września 1953r. dotychczasowe Liceum Rolnicze przekształcone zostało w 4-letnie Technikum Hodowlane w Tarnobrzegu.

W roku szkolnym 1953/54 klasa pierwsza przerabiała program o specjalizacji zootechnicznej, zaś pozostałe klasy agrotechnicznej.

Z dniem 1 września 1957r. Technikum Hodowlane przemianowano na 5-letnie Technikum Rolnicze w Tarnobrzegu. W roku szkolnym 1957/58 naukę w klasie pierwszej prowadzono według planu nauczania 5-letniego technikum rolniczego, natomiast w klasach drugiej i trzeciej według planu na okres przejściowy. Okres ten trwał w klasach II i III tylko rok.

W 1952r. zorganizowany został przy technikum wydział korespondencyjnego kształcenia rolniczego, zaś w 1959r. Zaoczne Technikum Rolnicze na podbudowie szkoły przysposobienia rolniczego /ZSR/.

W 1972r. dyrektorem szkoły został mianowany Tadeusz Gaj, który na tym stanowisku pracował do 1975r. Organizacja szkoły w tym czasie przedstawiała się następująco: 5-letnie i 3-letnie Technikum Rolnicze, 5-letnie i 3-letnie Technikum Rolnicze Zaoczne, wszystkie o specjalności: uprawa roślin i hodowla zwierząt w gospodarstwach rolnych.

W 1975r. kierownictwo szkoły objął Tadeusz Rodzeń.

W 1976r. decyzją Wojewody Tarnobrzeskiego, szkoła została przekształcona w Zespół Szkół Rolniczych. W skład zespołu poza szkołą macierzystą, wchodziły Szkoły Przysposobienia Rolniczego zorganizowane przy szkołach podstawowych w Jarocinie, Chmielowie, Klatach, Stanach, Jeżowem oraz samodzielna Zasadnicza Szkoła Rolnicza w Baranowie Sandomierskim. Taka forma organizacyjna podniosła poziom nauczania teoretycznego, a przede wszystkim praktycznego, gdyż uczniowie odbywali szkolenia praktyczne łącznie z nauką jazdy ciągnikiem i eksploatacją maszyn i narzędzia rolniczych w gospodarstwie szkolnym.

 

Szkoła po roku 1983

W styczniu 1984r. stanowisko dyrektora objął mgr inż. Aleksander Gruca.

W roku szkolnym 1988/89 zostało powołane Liceum Ekonomiczne o specjalności ekonomia i rachunkowość przedsiębiorstw rolnych. Rok później Rada Pedagogiczna na stanowisko dyrektora ponownie wybrała mgr inż. Tadeusza Rodzenia, który otrzymał nominację do 1997r.

W 1991r. utworzone zostaje Liceum Zawodowe o specjalizacji wiejskie gospodarstwo domowe, natomiast rok później następuje zmiana specjalizacji w LE z dotychczasowej, na rachunkowość i rynek rolny. W tym samym roku w TR wprowadzono program wdrożeniowy, według którego w ostatnim roku nauki, uczniowie sami wybierają specjalizację.

W 1994r. zostało zlikwidowane 3-letnie Technikum Rolnicze

 Dyrektorzy szkoły

1. inż.. Marian Połowicz – luty 1945 – maj 1945 – organizator i pierwszy dyrektor Państwowego Liceum Rolniczego w Dzikowie.
2. mgr Adolf Raczuń – czerwiec 1945 – kwiecień 1946 – dyrektor Liceum Gospodarstwa Wiejskiego w Dzikowie.
3. mgr inż. Franciszek Wesoliński – czerwiec 1946 – grudzień 1946 – dyrektor Liceum Gospodarstwa Wiejskiego w Dzikowie.
4. mgr inż. Zygmunt Wojnarski – grudzień 1946 – sierpień 1947 – dyrektor Liceum Gospodarstwa Wiejskiego.
5. mgr Mieczysław Wciślik – wrzesień 1947 – sierpień 1972 – dyrektor Liceum – Technikum Rolniczego.
6. mgr inż. Tadeusz Gaj – wrzesień 1972 – sierpień 1975 – dyrektor Technikum Rolniczego.
7. mgr inż. Tadeusz Rodzeń – wrzesień 1975 – 1983 – dyrektor Technikum i Zespołu Szkół Rolniczych.
8. mgr inż. Aleksander Gruca – 1984 – 1990 – dyrektor Zespołu Szkół Rolniczych.
9. mgr inż. Tadeusz Rodzeń – 1990 – 1997 – dyrektor Zespołu Szkół Rolniczych.
10. mgr inż. Teresa Dominik-Szeląg –  1997 – 2006 dyrektor Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2
11. mgr Marzena Jarosz –  2006 – 2011 dyrektor Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2

12. mgr Marek Szczytyński  – od 2011  dyrektor Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2
    

 Zastępcy dyrektorów

1.  mgr Antonina Eberle
2. Mieczysław Swarski
3. inż. Emil Sokół
4. inż. Maria Pietruska
5. mgr inż. Zofia Sadecka
6. mgr Władysław Gryglewicz
7. mgr inż. Jan Bolesław Aschenbrenner
8. mgr Franciszek Wiącek
9. mgr inż. Zyta Piwowar
10. mgr inż. Bronisława Dusak
11. mgr Halina Karpińska
12. mgr Grażyna Frańczyk
13. mgr inż. Marzena Karwat
14. mgr Ewelina Reguła

15. mgr Bożena Gudz

 

 Gospodarstwo szkolne

Z racji specyfikacji szkoły, nie sposób pominąć kwestię rolną i hodowlaną. Gospodarstwo szkolne powstało z części rozparcelowanego majątku hr. Tarnowskiego na Wymysłowie. Na początku działalności szkoły, Państwowy Urząd Ziemski przydzielił jej w ramach reformy, w sumie 70 ha gruntów, poza tym budynki folwarczne i inwentarskie. Pod koniec 1945r. gospodarstwo otrzymało park – 7,03 ha, ogrody – 4,66 ha, sad – 4,87 ha, inne użytki i nieużytki – 8,44 ha, zaś w 1951r. łąki Zakrzowie – 18 ha. Gospodarstwo liczyło wówczas 113 ha!

W gospodarstwie uprawiano głównie zboża takie jak pszenica i żyto, ziemniaki i buraki. Prowadzony był też dział ogrodniczy: sad, szkółka, warzywniak, produkcja pod szkłem. Hodowano trzodę chlewną i bydło.

W roku 1983 Prezydent Miasta Tarnobrzega wydał decyzję o nieodpłatnym przekazaniu na rzecz Tarnobrzeskiej Spółdzielni Mieszkaniowej ok. 24 ha gruntów wraz z istniejącą na nim zabudową. Na tym gruncie miało powstać osiedle mieszkaniowe „Podłęże”. Był to wielki cios dla dzikowskiego gospodarstwa i tym samym początek jego końca.

Obecnie do szkoły należy tylko  „niewielki” kawałek pola.

Sport szkolny

Szkoła Rolnicza w Dzikowie od początku swojego istnienia, dbała nie tylko o wiedzę uczniów, ale także o ich sprawność fizyczną. Sport szkolny opierał się na działalności zajęć z wychowania fizycznego, jak i działalności pozalekcyjnej, którą organizował wraz z nauczycielami kultury fizycznej, Szkolny Klub Sportowy.

Na początku istnienia szkoły, działał przy niej Ludowy Klub Sportowy „Ludowy Zespół Sportowy”, od 1984r. LZS przyjął nazwę Ludowy Klub Sportowy „Dzikowiak”. W pierwszych latach pracy, zajęcia sportowe odbywały się z braku hali sportowej, w auli szkolnej. Na początku lat 60-tych oddano do użytku obecną halę sportową, a w kilka lat później salę gimnastyczną, z której korzystamy do dnia dzisiejszego. W roku 1994 został przeprowadzony kapitalny remont dużej i małej sali sportowej.

Zajęcia z lekcji atletyki prowadzone były i nadal są, na terenie parku okalającego zamek.

Uczniowie naszej szkoły odnosili liczne sukcesy sportowe. W latach 60-tych i 70-tych startowali w Lidze Szkół Rolniczych dawnego województwa rzeszowskiego. Na 17 szkół, tarnobrzeska młodzież zajmowała czołowe lokaty (I – V miejsca), np.: w 1965r. dziewczęta zajęły I miejsce, a chłopcy II. Można by tu przytaczać wiele czołowych miejsc w przeróżnych konkurencjach, jednak największy sportowy sukces wywalczyły dziewczęta w 1955r., zdobywając mistrzostwo Polski dziewcząt w piłce siatkowej szkół rolniczych w Bydgoszczy.

Biblioteka

Integralną częścią zbiorów dzikowskich była biblioteka, której pozycja wśród czołowych księgozbiorów polskich nigdy nie była kwestionowana. O ile, bowiem ilościowo dzikowski zbiór nie był największy, o tyle wysoką rangę zawdzięczał on głównie rzadkim i cennym drukom, zwłaszcza staropolskim.

Tradycje bibliotekarskie zamku w Dzikowie sięgają końca XVIII wieku. Słynną kolekcję księgozbioru dzikowskiego zapoczątkował hrabia Jan Feliks Tarnowski wraz z żoną Walerią Stroynowską.

Pierwszym bibliotekarzem dzikowskim był autor wielu publikacji znawca obyczajowości staropolskiej, Łukasz Gołębiowski. Zatrudniony w Dzikowie w 1809 r., uporządkował i skatalogował istniejące już i wciąż wzbogacane zbiory.

Po II wojnie światowej cenna kolekcja, gromadzona i uzupełniana przez kilka pokoleń Tarnowskich, została rozgrabiona i rozproszyła się po świecie. Został zamek, a w nim w najstarszym skrzydle, tuż za kaplicą, mieściła się biblioteka szkolna od 1947 r., aż do roku 2003, gdyż wtedy przeniesiono zbiory, do nowego pomieszczenia w budynku przed bramą parkową.

Wystrój zamkowej biblioteki wypełniały, specjalnie zaprojektowane przez Franciszka Maria Lancieg meble (szafy i biurka) ustawiono wzdłuż ścian. Bezpieczeństwo bibliotece miały zapewnić murowane sklepienia a także potężne, kute w żelazne drzwi, ozdobione herbem Leliwa.

Pierwszym pracownikiem była pani Jadwiga Jaworówna. Dalszą opiekę nad biblioteką sprawowały nauczycielki: mgr Halina Aschenbrenner – do 1960 r., mgr Lidia Grubska- do 1987 r. ( z przerwą 1983/84- mgr Ewa Książkiewicz). Od września 1987 r. Funkcję tą przejęła mgr Maria Curyło, a obecnie pieczę nad zbiorami pełni pani mgr Anna Piotrowska.

Biblioteka szkolna obejmuje swoją działalnością wszystkich uczniów, nauczycieli i pracowników administracji szkolnej. Wyposażona jest w pozycje popularnonaukowe, literaturę fachową odpowiadającą specjalizacji szkoły, lektury obowiązkowe i uzupełniające oraz literaturę rozrywkową, gromadzone są także materiały audiowizualne.

 

 Zespół Pieśni i Tańca „Dzikowianie”

Początki działalności „Dzikownian” to lata 50-60. W szkole istniały tradycyjne formy zajęć pozalekcyjnych: zespół recytatorski, muzyczny, taneczny i chór, prowadzony przez mgr Halinę Aschenbrenner oraz profesora Mieczysława Sawarskiego.

W roku 1960 ówczesny dyrektor, Mieczysław Wciślik, postanowił powołać do życia zespół, który godnie reprezentowałby folklor Ziemi Tarnobrzeskiej. Przybyli do Tarnobrzega dawni członkowie zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze”: Jan Kowaski i Marian Kiełbowicz, wraz z dyrekcją szkoły, utworzyli zespół folklorystyczny w oparciu o młodzież szkolną. Zespół nazwano „Ziemia Rzeszowska”. W 1961r. Tańczyło już 16 osób, w chórze śpiewało 40 uczniów, a kapelę stanowiło 8 muzyków.

W 1964r. Zespół wyjechał do Lwowa na koncerty, co oznaczało ogromne wyróżnienie dla młodzieży oraz wysoką ocenę artystyczną. W ten oto sposób, rozpoczęła się sława szkolnego zespołu z Dzikowa, który przyjął ostatecznie nazwę „Dzikowianie”. Zespół określano także mianem „Małego Mazowsza”

W latach 60 i 70 „Dzikowianie” koncertowali w Polsce, a także w takich państwach jak ZSRR, Czechosłowacja, Węgry. Za swoją działalność byli wielokrotnie nagradzani dyplomami oraz nagrodami pieniężnymi, które przeznaczano na zakup strojów i instrumentów.

W 2012r., po wielu latach pracy, rozstał się z Zespołem chórmistrz pan Wiesław Woźniak. Obecnie chórem zajmuje się pan Paweł Gospoś.